Οι κακώσεις της γναθο-προσωπικής περιοχής αφορούν :

• Τα κατάγματα των οστών του προσώπου και των γνάθων (όπως της κάτω γνάθου, του ζυγωματικού, του οφθαλμικού κόγχου, της άνω γνάθου/ Le Fort και της ρινός)
• Θλαστικά τραύματα της περιοχής του προσώπου και του στόματος (όπως της γλώσσας)
• Κακώσεις ειδικών περιοχών (όπως χείλη, βλέφαρα, μύτη, αυτιά) ή ανατομικών δομών (όπως ο πόρος παρωτίδας και το προσωπικό νεύρο)

Τα τροχαία ατυχήματα (45%) και η σωματική βία (35%) είναι οι κύριες αιτίες, ακολουθούμενες από τις αθλητικές δραστηριοτήτες (ποδόσφαιρο, πυγμαχία, τέννις, κτλ), τα εργατικά ατυχήματα και τις πτώσεις (κυρίως για παιδιά και ηλικιωμένους). Ανάλογα με τη θέση και τη βαρύτητα μπορεί να επηρεάσουν την όραση, τη μάσηση, την κατάποση, την ομιλία ή και την αναπνοή. Η επανορθωτική χειρουργική των κακώσεων της γναθο-προσωπικής περιοχής θα πρέπει να αναλαμβάνεται από εξειδικευμένους χειρουργούς.

Ο Γναθοπροσωπικος χειρουργος είναι, βάση της εκπαίδευσής του, ο πλέον καταρτισμένος στη διάγνωση, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των κακώσεων της γναθο-προσωπικής περιοχής. Οι γνώσεις τους για το πώς έρχονται σε λειτουργική επαφή οι γνάθοι (οδοντική σύγκλειση) είναι κρίσιμες στην αντιμετώπιση σύνθετων καταγμάτων του προσώπου. Πολλοί ασθενείς με τραυματισμούς στο πρόσωπο εξετάζονται αρχικά στα επείγοντα ενός εφημερεύοντος νοσοκομείου και στη συνέχεια παραπέμπονται σε ειδικό γναθοπροσωπικό χειρουργό για εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία.

Ο Dr. Χατζηστεφάνου έχει εκπαιδευτεί σε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα τραύματος παγκοσμίως, το Adams Cowley Shock Trauma Center, Baltimore (USA) και είναι μέλος της Εταιρείας Κρανιο-Γναθο-Προσωπικής Οστεοσύνθεσης (Association of Osteosynthesis Cranio Maxillo-Facial, AOCMF).

Η αποκατάσταση των θλαστικών τραυμάτων της περιοχής του προσώπου και του στόματος απαιτούν εξειδικευμένη αντιμετώπιση ώστε να ελαχιστοποιηθεί η μετατραυματική ουλή και να επιτευχθεί με βέλτιστο δυνατό λειρουργικό αποτέλεσμα. Ιδιαίτερη προσοχή και εμπειρία απαιτείται για την αποκατάσταση ειδικών περιοχών, όπως είναι η γλώσσα, τα χείλη, ο λαιμός, τα βλέφαρα, η μύτη και τα αυτιά.

Ιδιαίτερη έμφαση και προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην αναγνώριση και άμεση αποκατάσταση ενδεχόμενων κακώσεων σε ειδικές ανατομικές δομές, όπως είναι το προσωπικό νεύρο και οι κλάδοι του, ο πόρως της παρωτίδας, η οδός παροχέτευσης των δακρύων στα βλέφαρα (δακρυική οδός).

Τα κατάγματα των οστών του προσώπου διακρίνονται σε κατάγματα του :

• Άνω 1/3 του προσώπου : κατάγματα των μετωπιαίων οστών και κόλπων

• Μέσου 1/3 του προσώπου : κατάγματα του ζυγωματικού, οφθαλμικού κόγχου, άνω γνάθου (τύπου Le Fort I, II και ΙΙΙ) και ρινός

• Kάτω 1/3 του προσώπου : κατάγματα κάτω γνάθου και κονδύλου

• Συνδυασμός των παραπάνω ή εκτεταμένες κακώσεις που αφορούν μεγάλο μέρος των οστικών δομών του προσώπου (ολο-προσωπικά κατάγματα). Στην κατηγόρια αυτή κατατ΄σοοσνται και τα βαρεία τραύματα από πυροβόλο όπλο.

Η θεραπευτική προσέγγιση καθορίζεται από τη θέση και τη σοβαρότητα του κατάγματος, τις απαιτήσεις, την ηλικία και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Οι βασικές αρχές αντιμετώπισης είναι οι ίδιες με αυτές που ισχύουν και στις άλλες περιοχές του σώματος, λαμβάνοντας όμως υπόψιν οι ιδιαίτερες αισθητικές (διατήρηση του περιγράμματος του προσώπου – “αόρατες” τομές στο πρόσωπο) και λειτουργικές (οραση – μάσηση – αναπνοή) απαιτήσεις της περιοχής.

Η ανοικτή ανάταξη και ακινητοποίηση του κατάγματος με μικρές πλάκες και βίδες (οστεοσύνθεση) αποτελεί την κύρια θεραπευτική προσέγγιση στη πλειονότητα των περιπτώσεων. Μικρής έκτασης και παρεκτόπισης κατάγματα μπορούν να αντιμετωπιστουν συντηρητικά με ακινητοποίηση του κατάγματος (διαγναθική ακινητοποίηση με λάστιχα ή σύρματα) για 6 – 8 εβδομάδες. Η οστεοσύνθεση των καταγμάτων της περιοχής του προσώπου γίνεται με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες οστεοσυνθεσης (Α.Ο. Foundation guidelines for Cranio-Maxillofacial Surgery).

Ζυγωματικό οστό
Τα κατάγματα του ζυγωματικού χαρακτηρίζονται από παραμόρφωση (μεταβολή του φυσιολογικού περιγράμματος του προσώπου) ή/ και περιορισμένη διάνοιξη του στόματος (τρισμός). Οπτικές διαταραχές, όπως διπλή όραση διπλωπία) ή/ και μεταβολή της φυσιολογικής θέσης ή κινητικότητας του οφθαλμού, υποδηλώνουν εμπλοκή στο κάταγμα και του οφθαλμικού κόγχου. 

Κάτω γνάθος
Τα κατάγματα της κάτω γνάθου χαρακτηρίζονται από διαταρχή της σύγκλεισής των δοντιών (τα δόντια δεν "κλείνουν" όπως πριν τον τραυματισμό) ή/ και υπαισθησία ("μούδισμα") στο κάτω χείλος. Τα σπασμένα ή χαλασμένα δόντια που βρίσκονται κοντά στη γραμμή του κατάγματος μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν, κατά την επέμβαση.

Η ομάδα μας, χρησιμοποιεί εξελιγμένης τεχνολογίας (κατασκευής 2021) υλικά οστεοσύνθεσης (πλάκες και βίδες για αποκατάσταση καταγμάτων), τα οποία έχουν την ιδιότητα να απορροφώνται σταδιακά καθώς επουλώνεται το κάταγμα.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μετά την πλήρη επούλωση του κατάγματος και τη πλήρη απορρόφηση των υλικών (πλάκες και βίδες οστεοσύνθεσης) που χρησιμοποιήθηκαν για την αποκατάσταση του, ο ασθενής να μη μένει με “ξένα” υλικά τα οποία μπορούν εν δυνάμει να μολυνθούν ή προκαλούν άτυπους πόνους.